Εδώ μόνον τα λέμε; Και εκεί μόνον τα πραγματοποιούν;

Περί φιλανδικού και ελληνικού δημοτικού σχολείου

Photo Credit: mohammadali via Compfight cc

Μπορεί βέβαια εμείς εδώ να θεωρούμε τη βασική εκπαίδευση (μέχρι και την τρίτη γυμνασίου) εκπαίδευση στην ποσότητα διδακτέας ύλης και γνωστικών αντικειμένων αλλά πάρα πολλά από αυτά που κατά καιρούς διαβάζουμε για το φιλανδικό σχολείο πραγματοποιούνται και στο ελληνικό. Και οι περίπατοι και η φροντίδα κήπων και η εμπλοκή των παιδιών σε καθήκοντα και η συμμετοχή των παιδιών στην επιλογή θεμάτων αλλά και στον προσδιορισμό στόχων σε σχέδια εργασίας (πρότζεκτ) και πάρα πολλά άλλα. Μπορεί να μην υπάρχουν σε όλα τα σχολεία οι καλύτερες των υποδομών αλλά υπάρχουν θαυμαστές προσπάθειες και αυτές δεν είναι η εξαίρεση σε έναν αντιδημιουργικό κανόνα. Τι συμβαίνει όμως και όλα αυτά δεν αναδεικνύονται ως το κυρίαρχο χαρακτηριστικό του ελληνικού σχολείου; Κατά τη γνώμη μου η ακύρωση του εκπαιδευτικού. Και μη μου πείτε πως υπάρχουν και εκπαιδευτικοί που δεν είναι ενεργοί παρά μόνον διεκπεραιτωτικοί γραφειοκράτες. Να αναρωτηθείτε γιατί κατέληξαν να είναι έτσι και όχι αλλιώς (όσοι είναι έτσι τέλος πάντων).

Λοιπόν το κυρίαρχο (μη μου αρχίσετε τώρα τις υποπεριπτώσεις, τη γενική τάση να δούμε) είναι η απαράδεκτη εμπλοκή των γονέων στο εκπαιδευτικό έργο. Οι γονείς δεν συμμετέχουν στη σχολική κοινότητα για να εκπαιδευτούν και οι ίδιοι στη συμμετοχή. Συνήθως συμμετέχουν ή και παρεμβαίνουν, δυστυχώς, για να επιβάλλουν στον δάσκαλο να εκπαιδεύει το παιδί τους στο δημόσιο χώρο της σχολικής τάξης όπως στον ιδιωτικό χώρο του σπιτιού τους. Πιέζουν ποικιλοτρόπως τον εκπαιδευτικό σε όλη τη βασική εκπαίδευση να υπαχθεί στην νοοτροπία τους ή στο τι αυτοί θεωρούν εκπαίδευση.

Από την άλλη τα στελέχη της εκπαίδευσης δεν θέτουν όρια στον γονέα. Μέχρι πού, δηλαδή, είναι δικαιολογημένη και επιβεβλημένη η εμπλοκή του στην εκπαιδευτική διαδικασία. Δεν φαντάζομαι οι φιλανδές μάνες να λένε στο δάσκαλο πώς και γιατί κάνει έτσι κι όχι αλλιώς αντιγραφή ή και ορθογραφία… Δεν φαντάζομαι οι γονείς στη φιλανδία, φιλανδοί και μετανάστες, μειονότητες ή όχι (σουηδική μειονότητα ή μειονότητα Σάμι) να μπαίνουν στο σχολείο και να μαλώνουν το παιδί που πειράζει το παιδί τους αντί να το συζητούν με το δάσκαλο… Δεν φαντάζομαι – κυρίως – να έχουν άποψη για το αν ένα παιδί με συνοδό δάσκαλο (μαζί με το δάσκαλο της τάξης) και με όποια διαταραχή θα πρέπει να βρίσκεται στην ίδια τάξη με τα παιδιά τους…Και τόσα άλλα…

Από την άλλη δεν φαντάζομαι στη Φιλανδία ο δάσκαλος να πρέπει να διαβάζει εγκυκλίους για το παραμικρό που θέλει να κάνει, δημιουργώντας πάντα προς όφελος των μαθητών του, και να πρέπει να εξηγεί κάτι σε έναν σύμβουλο που αντί να τον υποστηρίζει με διαρκείς ενδοσχολικές επιμορφώσεις και συζητήσεις να τον βομβαρδίζει με εντολές (όταν δεήσει να είναι παρών ή παρούσα ως σύμβουλος στα σχολεία της περιφέρειάς του). Για να είμαι δίκαιος. Μέχρι σήμερα στην εκπαιδευτική μου πορεία και συνεργάστηκα εξαιρετικά με σχολικούς συμβούλους και γνώρισα ανθρωπους που ξέρουν και το χαλικάκι σε κάθε σχολείο που είναι στην περιφέρειά τους. Μαθαίνω όμως και τα αντίθετα.

Το κυρίαρχο είναι πως στη Φιλανδία το ιεραρχικό μοντέλο έχει αντικατασταθεί με ένα μοντέλο συνευθύνης και οριζόντιο. Εκεί για την αποτυχία του μαθητή υπεύθυνοι θεωρούνται οι ικανότεροι άλλοι. Και άρα εκεί σε μια αποτυχία ζητά συγνώμη για την αποτυχία των μαθητών ΚΑΙ ο Υπουργός Παιδείας και ΟΛΟΙ. Στη χώρα μας δεν υπάρχει υποστήριξη του εκπαιδευτικού. Δεν θεωρείται εργασία η επιμόρφωσή του μέσα στο σχολείο. ΄Ολοι αντιμετωπίζουν τον δάσκαλο ως εκτελεστή καθηκόντων που έρχονται από τα πάνω προς τα κάτω και ποτέ αντιστρόφως. Επιπλέον η κοινότητα των ενηλίκων γύρω από το σχολείο – γονείς ή/και απλώς γείτονες – έχουν την τάση να ελέγχουν το εκπαιδευτικό έργο όχι ως προς τη βοήθεια και τη στήριξη που δίνει στα παιδιά, τους αυριανούς πολίτες, αλλά για το αν τα παιδιά κάνουν εκείνο ή το άλλο σύμφωνα με τις όποιες πεποιθήσεις τους.

Στην Ελλάδα δεν θα έπρεπε να λένε το τραγούδι των Πινκ Φλόυντ «άστε τα παιδιά στην ησυχία τους» αλλά «άστε τους δασκάλους στην ησυχία τους». Και επιπλέον στην Φιλανδία, οι δάσκαλοι, δεν αντιμετωπίζουν κάθε τρεις και λίγο την πιθανή κατάργηση θέσεων και την ανά πάσα στιγμή διαθεσιμότητα εκπαιδευτικών που εντείνει ένα κλίμα ανασφάλειας εντός της οποίας μόνον ένας θεός μπορεί κάθε μέρα και να την αντιπαρέρχεται και να δημιουργεί.

Πώς είπατε; Να αξιολογούνται οι εκπαιδευτικοί; Ούτε λόγος. Εκείνοι, όμως που γράφουν τις εγκυκλίους και τις στέλνουν να μην αξιολογούνται για τον σχεδιασμό του εκπαιδευτικού έργου; Και στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό να μην συμμετέχουν οι εκπαιδευτικοί; Για πείτε το παραεξω αυτό; Η αποτυχία στην Φιλανδία τους αφορά όλους. Και η επιτυχία επίσης. Για αυτό και όλοι συνεργάζονται. Και μη το ξεχάσω. Στην Ελλάδα το να κάνουν όλοι το ίδιο και με τον ίδιο τρόπο ΚΑΙ ΣΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ της χώρας, θεωρείται αυτονόητο. ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΜΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ αυτό θεωρείται βαρβαρότητα.

Λοιπόν ας μιλήσουμε για το ελληνικό δημόσιο δημοτικό σχολείο αποδίδοντας στους εκπαιδευτικούς αυτό που τους χρειάζεται και το δικαιούνται. Σεβασμό. Και μετά μπορούμε να συζητήσουμε ό,τι μα ό,τι θέλετε.

Βαγγέλης Ιντζίδης
Δάσκαλος.

Από τις τόσες αναλύσεις που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια ο Βαγγέλης αναλύει το συγκεκριμένο θέμα από μία διαφορετική οπτική γωνία. Αξίζει τον κόπο να τη λάβουμε σοβαρά υπόψη μας κι αυτή.

Περί mcsotos

Just another boring teacher

‹ «H Επιστήμη… στον ρυθμό της μουσικής»

Επίσκεψη συγγραφέα ›

Αναρτήθηκε στις Απόψεις, Εκπαίδευση